In Lioessens, in de kop van Friesland, vind je een typisch dorpscafé: 'De Bûnte Bok'. Een plek die de gemeenschap verbindt, een tweede huiskamer die een gapend gat achterlaat wanneer het zou verdwijnen. En juist voor het wegvallen van het café was de gemeenschap zo bang. Totdat een groep vrienden besloot om het café een tweede leven te geven. En dat allemaal in coronatijd, tijdens de tweede lockdown.
Adol Braaksma is een van de zes vrienden die het voortbestaan van het café veilig wilde stellen. “Het café stond al langer te koop; eerst in de stille verkoop, maar daar kwam niemand op af. De eigenaren hebben daarna ook de optie voor huur ingezet, maar ook dat mocht niet baten. Daarna hebben zij het pand op Funda gezet, waardoor wij toch wel bang waren dat ‘ons café’ zou transformeren naar woonruimte, gezien de huidige woningtekorten. Dat zou een aderlating zijn voor het dorp.”
Het ging heel snel
De vriendengroep kwam op een donderdagavond bijeen, bracht op de daaropvolgende maandag een bod uit en op dinsdag werd het bod geaccepteerd. “Het is inderdaad heel snel gegaan toen wij eenmaal hadden besloten deze stap te zetten”, vertelt Braaksma. “De financiën kwamen snel rond, dus we konden al snel door naar een volgende fase.”
De mannen zijn voortvarend te werk gegaan en hebben inmiddels al veel plannen gemaakt voor de verbouwing van het pand. “We gaan grondig verbouwen, maar de sfeer wordt helemaal intact gelaten. De ruimte delen we wat logischer in, maar het originele cafédeel blijft absoluut behouden. De biljarters hebben straks wat meer ruimte en de voormalige rookruimte gaat weg, wat veel extra meters oplevert. Als de verbouwing achter de rug is, dan zullen we eerst zelf openen en daarna verdergaan met potentiële uitbaters.”
Isolatie
Het pand is toe aan een ‘upgrade’, ook met het oog op de toekomst en het energie-aspect. “Een van de belangrijkste aspecten van de verbouwing is de isolatie, zowel op het vlak van energiebesparing en comfort, als ook op het gebied van geluidsisolatie. We willen het nu eenmaal zo goed mogelijk aanpakken, zodat de toekomstige uitbater in een pand werkt dat aangepast is aan deze tijd. Op dit moment zijn we bezig met de aanvraag voor een subsidie om de isolatie mogelijk te maken. Dat gaat voorspoedig, want het plan ligt klaar en bepaalde delen van de aanvraag zijn al verzonden. We houden er sowieso de vaart in, want we kunnen, als de subsidie akkoord is, heel veel zelf doen, wat veel tijdwinst oplevert. Er wordt bijvoorbeeld een betonvloer gestort, wat ook goed is voor de isolatie. Twee van de zes vrienden hebben een bouwbedrijf en we hebben veel handige vrienden in het dorp. Het is mooi om te zien dat iedereen in het dorp een steentje wil bijdragen om het café te behouden; wat ook helpt, is het feit dat we een stichting zijn zonder winstoogmerk. We doen dit voor het dorp.”
Zoals gezegd, kenmerkende delen van het café blijven intact. “Dat doen we voor de sfeer en de herkenbaarheid, maar we willen allemaal ook dolgraag de mooie wandschildering van walvisvaarders van de Willem Barentsz behouden. Die schildering is van ons allemaal, van de gehele gemeenschap, dus dat blijft. Naast de nieuwe betonvloer en de extra ruimte voor het biljart en het cafégedeelte, door het weghalen van de rookruimte, hebben we nog andere punten op de agenda staan. Het bijgebouwtje willen we transformeren naar een snackbar, wat straks ook meer mogelijkheden biedt voor de nieuwe uitbater. Daarnaast willen we de buitenkant terugbrengen in de originele staat. Dat is wel een uitdaging, want we weten nu al dat een aantal ramen en deuren ooit zijn verplaatst, maar het hoofdgedeelte lijkt redelijk authentiek. Daar kunnen we zeker wat mee. We gaan wat onderzoek doen om te achterhalen hoe het er ooit uit heeft gezien en willen het pand terugbrengen in die originele staat.” Een mooi initiatief van zes vrienden die beseffen dat het gemis van de horeca groot kan zijn, zeker voor een kleine gemeenschap zoals die in Lioessens.
Ook in Zwolle wordt ingezet op energiebesparing
Elders in het land zijn caféondernemers ook niet bang om tijdens de tweede lockdown de handen uit de mouwen te steken en te investeren in verduurzaming en daardoor energiebesparingen te realiseren. Zoals in Zwolle, waar Niels Wijermars van Feestcafé Bloopers bezig is aan een grote verbouwing: “De aandacht voor energiebesparingen bij de verbouwing is groot. Waar mogelijk zijn besparende elementen aangebracht. De koelingen bijvoorbeeld, en daar hebben we er heel veel van”, vertelt de bedrijfsleider van Bloopers. “Die zijn de meeste energiezuinige die je maar kunt krijgen. We hebben er zelfs Europese milieu-investeringsaftrek voor kunnen krijgen, maar deze investering gaat zich zeker terugverdienen. Koelingen zijn in onze branche een grote kostenpost, waardoor de investering gerechtvaardigd is. Deze koelingen hebben een klokprogramma, zodat ze op een andere manier werken wanneer we dicht zijn. Op zo’n dag schakelen ze maar een paar keer in, zodat de temperatuur langzaam van vier naar zes of van zes naar acht graden gaat. Dat levert al met al een behoorlijke besparing op, zeker omdat de koelingen op een dag waarop we gesloten zijn niet open en dicht gaan. Op het gebied van verlichting zijn we al helemaal voorzien van ledverlichting, wat niet alleen energie bespaart, maar ook van invloed is op de geproduceerde warmte. Omdat ledverlichting weinig warmte afgeeft, levert dat weer besparingen op de airco op bijvoorbeeld.”
Van links naar rechts op de foto; Jelle Jaap Stiemsma, Renze Jan Stiemsma, Johan Dijkstra, Minne Dijkstra, Adol Braaksma en Menno Castelein.
Blijf op de hoogte
Iedere week twee verhalen op het gebied van energie. Houd de mailbox goed in de gaten en schrijf je hier alvast in om de nieuwsbrief te ontvangen.
