De horeca heeft in 2016 volop weten te profiteren van de aantrekkende economie en koopkracht. De omzetgroei kwam uit op 8,2 procent, ruim beter dan het mkb-gemiddelde van 7,4 procent. Dit betekende wel een lichte vertraging ten opzichte van 2015, toen de groei ruim 10 procent bedroeg, maar een verdubbeling ten opzichte van 2014. De winstgroei steeg in de horeca gemiddeld met ruim 18 procent. Dit was iets lager dan het landelijk gemiddelde van 20,4 procent en aanzienlijk lager dan in 2015 toen dit nog 32,6 procent was. Dit blijkt uit het nieuwe SRA-rapport ‘Branches in Zicht 2017, de harde cijfers van Nederlandse ondernemingen’.
De winst werd gedrukt door de relatief sterke stijging van de personeelskosten: deze namen met 7,5% toe terwijl (mkb-gemiddelde: +6%). SRA-branche-experts noemen als belangrijke verklaring voor de hoge personeelskosten het tekort aan personeel en vooral het tekort aan gespecialiseerde chefkoks.
Ook de kosten voor sociale zekerheid, onderdeel van de personeelskosten, waren met 12,9% fors en hoger dan gemiddeld (10,8%). Een plausibele verklaring ligt in de hoge sectorpremies die horeca-ondernemers moeten betalen bij kortlopende arbeidscontracten.
Dubbele cijfers
De groei in de horeca werd breder gedragen dan in eerdere jaren. Zo nam het percentage bedrijven met een stabiele of hogere omzet toe van 61% naar 68,5%. Dit lag boven het mkb-gemiddelde.
De winst ging in de logiesverstrekking (hotels) en bij eet- en drinkgelegenheden in de dubbele cijfers omhoog. De aantrekkende consumptie ging lange tijd grotendeels voorbij aan de cafés, als gevolg van de forse concurrentie, strengere regels en wetgeving. In de afgelopen twee jaar zijn relatief veel ‘traditionele’ cafés verdwenen. De zaken die zijn overgebleven, hebben vaak een onderscheidend aanbod en dat is gunstig gebleken voor deze deelbranche.
Solvabiliteit verbetert sterk
Aan de kostenkant viel de relatief beperkte groei van de pensioenpremies op: +4,7% (+9,2% voor het totale mkb). De lonen stegen met +7,7% echter harder dan in 2015 (+6%), net als de kosten voor sociale zekerheid (+12,9%, versus +10,8% voor het totale mkb). Erg positief was de aanzienlijke verbetering van de solvabiliteit. Waar deze in 2015 nog verslechterde, kwam in 2016 een plus van 13% uit de bus. Het eigen vermogen steeg met ruim 16%.
Groei houdt naar verwachting aan
De horeca zal ook dit jaar naar verwachting omzetgroei laten zien, over de hele linie. Wel zal de groei waarschijnlijk enigszins afvlakken. Een belangrijk thema blijft het aantrekken en behouden van goed personeel. De branche zal meer moeten investeren in menselijk kapitaal.
Over het onderzoek
De SRA-rapporten ‘Branches in Zicht 2017; de harde cijfers van Nederlandse ondernemingen’, bevatten de belangrijkste financiële kengetallen van het Nederlandse mkb. Onderscheid wordt gemaakt in de branches: automotive, bouw, detailhandel, horeca, industrie, specialistische zakelijke dienstverlening, medische zorg en logistiek. Per branche zijn cijfers beschikbaar over omzet- en winstontwikkeling, bedrijfskosten en -bezittingen in 2016.
De rapporten zijn gebaseerd op een grootschalige cijferanalyse van 130.000 jaarrekeningen uit de SRA-Benchmarkdatabase, genaamd Branche in Zicht (BiZ). De massa, validiteit en actualiteit van deze data zijn uniek. De jaarrekeningen zijn afkomstig van SRA-kantoren en worden in elektronisch formaat aangeleverd en volledig automatisch ingelezen in het SRA-BiZ Online Benchmarkplatform.