De Nederlandse economie groeide in 2016 met 2,1%. Dit is de sterkste groei sinds 2008. Door krachtiger te groeien dan alle omringende landen, maakt Nederland haar titel als meest concurrerende economie van de Europese Unie waar. Althans, dat spiegelt het Ministerie van Economische Zaken ons voor. Ja, de ons omringende landen doen het toevallig een tikje minder, maar 'meest concurrerende economie van Europa'? De 'European Winter Economic Forecast' laat geheel andere cijfers zien (check het overzicht op pagina 1 van de pdf). Nederland is hoogstens een middenmoter. Zou het persbericht een staaltje verkiezingsretoriek zijn? We hopen van niet, aangezien de cijfers in het persbericht laten zien dat juist de horeca profiteert van de zo vurig gewenste economische voorspoed.
Ten opzichte van het 3e kwartaal van 2016 groeide de economie in het vierde kwartaal met 0,5%. De werkgelegenheid nam in het laatste kwartaal met 53.000 banen toe. Mede hierdoor kende 2016 de sterkste daling van de werkloosheid sinds tien jaar.
Minister van Economische Zaken Henk Kamp: “De Nederlandse economie groeit al bijna drie jaar krachtig door. De werkloosheid daalde het hardst sinds tien jaar, het aantal banen stijgt, consumenten geven meer uit, Nederlandse bedrijven exporteren steeds meer en de toegevoegde waarde van bijna alle bedrijfstakken neemt toe. Nederland behoort in 2016 tot de voorhoede van de Eurozone. De economische groei was hoger dan in al onze omringende landen. Economisch gezien was 2016 een jaar waar we trots op mogen zijn. Ook de toekomst ziet er goed uit; we staan voor uitdagingen, maar die kunnen we aan.”
Consumentenvertrouwen hoogste punt in 9 jaar
De vandaag door het CBS gepresenteerde cijfers laten zien dat consumenten steeds meer gaan besteden. Het consumentenvertrouwen bereikte het hoogste punt in negen jaar. Consumenten gaven vooral meer geld uit aan goederen zoals kleding, auto’s, elektrische apparaten, en aan diensten zoals horeca, recreatie en cultuur. Ook nam de huizenverkoop in 2016 met 20,5 procent toe ten opzichte van 2015. De bedrijfsinvesteringen zijn in het afgelopen jaar verder gegroeid naar het niveau van het langjarig gemiddelde. En ook de uitvoer van Nederlandse bedrijven bleef robuust ondanks een moeizame wereldhandel.
Aantal banen groeit, arbeidsmarkt blijft punt van aandacht
Het afgelopen kwartaal steeg het aantal banen van werknemers met 46 duizend en het aantal banen van zelfstandigen met 7 duizend. Kamp benadrukte in zijn speech dat om ook in de toekomst de werkgelegenheid te laten groeien, het noodzakelijk is de arbeidsmarkt minder star en meer dynamisch te maken. De verhouding vast en flex moet anders. Vaste contracten moeten minder risicovol worden voor werkgevers. Werknemers moeten zich realiseren dat zekerheid vooral wordt verkregen door het hebben van meerwaarde voor werkgevers. En dat het dus noodzakelijk is in eigen kennis en vaardigheden te blijven investeren. Dit is de verantwoordelijkheid van werknemers zelf, maar de werkgevers en de overheid moeten op hun beurt werknemers meer in staat stellen en meer faciliteiten bieden om zich te blijven ontwikkelen.
Internationale positie en innovatie
Voor Nederland zijn open markten van cruciaal belang en de globalisering van de wereldhandel heeft in veel landen economische groei mogelijk gemaakt. Maar aan de internationale horizon, zijn er ook risico’s te zien, zoals de Brexit-onderhandelingen en de koers van president Trump. Hoewel de Nederlandse economie zich weerbaar heeft getoond, benadrukte Kamp in zijn toespraak dat we daarom moeten blijven werken aan een sterke positie van de Nederlandse industrie- en dienstensector op de internationale markten.
Om onze positie als een van de meest innovatieve landen ter wereld verder te versterken adviseert de OESO de uitgaven voor innovatie te verhogen. Een volgend kabinet zal minstens €1 mld moeten uittrekken voor investeringen op het gebied van onderzoek en ontwikkeling om de doelstelling van 2,5% binnen bereik te houden.
