Rookverbod: 13.500 euro boete in één jaar

We kunnen met zijn allen blijven klagen over het rookverbod en de verhoging van de leeftijd waarop alcohol gedronken mag worden, maar
het is tijd voor actie. Tijd voor positief denken, omzeilen van regels en creatieve oplossingen. Tjakkaaaa! Alhoewel… Zijn er nog wel creatieve oplossingen denkbaar? Zijn er nog wel mazen in de wet? Let’s find out!

Terwijl het in Nederland stikt van de zuipketen die gedoogd worden, zijn café-eigenaren aan de ketting gelegd. Tijd voor actie dus. Hoe kun je je gast tóch laten roken in of bij je zaak? In café Lokaal in Heemskerk vind je op de kleine binnenplaats een ode aan de laatste peuk die binnen is gerookt. Op de binnenplaats mag je uiteraard gewoon roken. Dat is een goede oplossing. In Amersfoort is in de Boothill Saloon het rookhok groter dan het bargedeelte. Sterker nog: het rookhok is ‘the place to be’ en in de rest van de zaak is veel minder te beleven. Is dit de nieuwe realiteit? De creativiteitsprijs gaat echter naar Buurtcafé de Balk. Dit Groningse café was in 2009 in het nieuws omdat de kroegeigenaresse bier tapte in het opruimhok en het café één groot rookhok was. Dit bleek te kunnen. Toen nog wel.

*Oplossingen*
Feitelijk zijn er anno 2015 twee mogelijkheden: je gasten buiten laten roken of in een apart rookhok. Nadeel van het rookhok is wel, dat er geen personeel mag komen (in de praktijk kom je er natuurlijk gewoon wel). Volgens de regels mag er ook geen overlast zijn naar andere ruimtes, maar wat de exacte criteria zijn, is onbekend. De rookruimte moet in ieder geval afgesloten worden door een deur.

*Opmerkelijk hoge boetes*
Er zijn nagenoeg geen mazen in de wet meer te vinden. Wie een fooienpot op tafel zet, om de boetes van de controlerende instanties mee te kunnen betalen, komt bedrogen uit. De boetes vallen namelijk steeds hoger uit. Dit merkte ook de eigenaar van café De Postillon in Utrecht, Thomas Melisse: “Waar mijn gasten nu gaan roken? Buiten. Ja, het kan echt niet meer binnen, en dat snappen mijn gasten ook wel. Vorig jaar kreeg ik drie keer een boete. Bij elkaar opgeteld betaalde ik 13.500 euro. Nu heeft staatssecretaris Van Rijn het maximum boetebedrag verhoogd naar 19.500 euro. Nou, dan zou ik dus 60.000 euro boete moeten betalen in een jaar; zoveel verdien ik niet eens!” We vragen ons ook af of collega’s in Utrecht het zwaar hebben door het rookverbod. “Vooral de buurtcafés doen het heel slecht. Ze verdwijnen uit het straatbeeld, maar als ik eerlijk ben, moet ik zeggen dat deze zaken het al vijftien jaar zwaar hebben. Dus óók al toen er nog wel gerookt mocht worden. Van die hele grote zaken zie je steeds meer… Ik zeg altijd: alleen tussen driehonderd man ben je nog steeds alleen; in een bruine kroeg heb je tenminste aanspraak.”

*Gemeenten en NVWA*
De controlerende instantie met betrekking tot het rookverbod is de NVWA. De gemeente controleert op handhaving van de regels ten aanzien van de alcoholleeftijd. Dat lijkt wat omslachtig. Tjitte Mastenbroek van de NVWA legt een en ander uit: “In het kader van decentralisatie is de handhaving met betrekking tot de Drank- en Horecawet bij de gemeente terechtgekomen. De Tabakswet, en het rookverbod in cafés, handhaven wij; deze functie voeren wij uit als controlerende instantie. De heer Melisse van café De Postillon in Utrecht heeft ten dele gelijk: het maximale boetebedrag wordt verhoogd naar 19.500 euro, maar dat is nu nog niet het geval. Ons maximale boetetarief is nu 4.500 euro. Het ministerie wil dit inderdaad verhogen, maar het ligt nog onder de hamer. Uiteraard snap ik dat deze caféondernemer vaak is gecontroleerd, want wanneer een zaak de regels goed naleeft, dan komen we niet zo vaak op bezoek. Constateren we echter een overtreding, dan komen we frequent langs totdat alles op orde is.”

*Gemeenten hebben geen tijd*
Natuurlijk vragen we ook aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten waarom de gemeenten niet zelf de handhaving van het rookverbod uitvoeren. Esther Verhoeff, persvoorlichter van de VNG: “Het antwoord is eigenlijk heel simpel: daarvoor hebben gemeenten op dit moment niet genoeg boa’s. De gemeentelijke boa’s hebben nu al zoveel te handhaven: onder meer milieuovertredingen, foutparkeerders, openbare orde op straat, en inderdaad sinds een jaar de handhaving van de Drank- en Horecawet (DHW). Gemeenten hebben aangegeven dat ze nu niet meer op hun bordje kunnen hebben en willen eerst dat de handhaving DHW goed op orde is. De discussie of de handhaving van het Rookverbod ook niet bij gemeenten moet liggen, zal ongetwijfeld binnen afzienbare tijd weer oplaaien.” Met andere woorden: als alles op orde is, zullen de gemeenten zelf inderdaad de handhaving van het rookverbod in cafés op zich nemen. Tot die tijd doet de NVWA dit.

*Nieuwe realiteit*
Mazen in de wet zijn er feitelijk niet meer. Een rookhok bouwen of ergens buiten de ruimte bieden om te roken, zijn de enige mogelijkheden die ons resteren. Het is niet anders. En met de verhoging van de maximale boete zullen er nog maar weinig ondernemers zijn die de gast binnen laten roken. Het is voor sommigen even wennen, maar het is de realiteit.

~Thijs Jacobs~