Tegenwoordig kunnen we overal een kopje koffie of een kopje thee krijgen. Bij de benzinepomp, in de supermarkt of gewoon thuis in de keuken. Koffie en thee hebben aan kwaliteit gewonnen. Hierdoor is de consument kritischer geworden als het gaat om koffie of thee in de horeca. Wat betekent dit voor caféhouders?
Dit betekent dat er een toenemende vraag naar koffiecafés en koffiespeciaalzaken is die een gevarieerd assortiment aan koffiemogelijkheden aanbieden. Ook de theedrinker wil meer keuze uit het groeiend assortiment aan thee en kruidenmelanges.
Nederland heeft de smaak te pakken want de koffiecultuur heeft ook ons land veroverd. Vanuit de Amerikaanse stad Seattle verspreidde de koffiecultuur zich over de wereld. Australië en de Scandinavische landen pikten de trend het eerst op. Nederland volgde eind jaren negentig. Ons kikkerlandje kent nu een kleine honderd koffiecafés van onder andere de Coffee Company, Douwe Egberts Koffie Cafés, Bagel & Beans, Coffee Lovers, Coffee Star en Starbucks. Volgens de inschattingen van Verenigd Nederlands Koffiebranders en Theepakkers (VNKT), drinkt 88 procent van alle Nederlanders thee. Daarnaast zijn producten die net zo bereid worden als thee maar niet gemaakt zijn van de blaadjes van de theeplant behoorlijk populair bij de consument. De consumptie van deze zogeheten kruidenmelanges is sterk gegroeid in de afgelopen jaren. Inclusief deze kruidenmelanges is de consumptie van wat in de volksmond thee wordt genoemd, ongeveer 2,5 kopjes per dag. In tabel 2 wordt het verloop van de theeconsumptie inclusief kruidenmelanges weergegeven. Het groeiende aanbod aan kruidenmelanges leidt tot een verschuiving van de diverse producten in de Nederlandse markt.
Koffie met melk of zonder
De Nederlander drinkt gemiddeld 145 liter koffie op jaarbasis. Dat zijn 3,2 kopjes koffie per hoofd van de bevolking per dag, 6 gram koffie per standaard kopje van 125 milliliter. In tabel 1 is de koffieconsumptie per hoofd van de bevolking sinds 1970 weergegeven. De koffieconsumptie is in 2007 licht gestegen, maar is over de tijd genomen relatief stabiel.
Uit het jaarverslag van VNKT blijkt dat 79 procent van de Nederlanders een regelmatige koffiedrinker is. Van hen drinkt 35 procent de koffie helemaal zwart (dus zonder melk, suiker of zoetjes), 53 procent voegt melk toe aan de koffie en 43 procent drinkt de koffie zoet gemaakt. In 2007 wordt ongeveer 70 procent van alle koffieconsumpties thuis gedronken en ongeveer 30 procent buitenshuis (op het werk, in de horeca en bij instellingen zoals ziekenhuizen).
Kopje rooibosthee
In 2007 consumeerde de Nederlander gemiddeld 752 gram zwarte en groene thee. Dit staat gelijk aan 94 liter per hoofd van de bevolking op jaarbasis. Omgerekend in kopjes (1 gram thee per kopje van 125 milliliter) is dat gemiddeld ruim 2 kopjes thee per dag. Dit is opmerkelijk gezien het groeiende aanbod aan sappen,frisdranken, zuiveldranken en waters op de Nederlandse markt. Een heerlijk kopje thee is duidelijk een goed en gezond alternatief, aldus het jaarverslag van VNKT.
Het aandeel van kruidenmelanges is gegroeid van 7,2 procent in 2000 naar 17 procent in 2007. Niet iedereen heeft dezelfde smaak en daarom wil de Nederlandse consument de keuze hebben uit een groot assortiment aan thee en kruidenmelanges. Het aanbod aan kruidenmelanges is zeer divers. Hierbij is te denken aan bijvoorbeeld rooibos, munt, zoethout, venkelzaad, kamille en vele andere ingrediënten.
Een lekker bakje koffie of thee kunnen we dus ook thuis drinken. Als de keuze wordt gemaakt om toch buitenshuis deze consumptie te nuttigen dan wordt er ook een bepaalde kwaliteit verwacht. Door in te spelen op deze wens van de consument kun je je als café onderscheiden en ervoor zorgen dat jouw klant weer terug komt voor die lekkere cappuccino of dat kopje thee met die speciale smaak.
Een kopje thee kan op ieder moment van de dag gedronken worden. De traditionele vorm om thee te serveren is een theezakje met een kopje heet water. Wie thee echt professioneel aanpakt en een extra service wil aanbieden, serveert thee in potjes. Een potje thee heeft een luxe uitstraling en bevat meer dan één kopje. Wanneer een cappuccino besteld wordt, en je klopt de schuim zelf, laat dit zien aan de klant. Die perfecte schuimlaag kan men thuis niet altijd creëren.
Tips van de Barista’s
Het personeel (de barista's) van Douwe Egberts Koffie Cafés wordt intensief getraind om er voor te zorgen dat iedere kop koffie volgens receptuur bereid wordt. Maar waar moet je nou precies op letten om een goed kopje koffie te serveren? Douwe Egberts geeft een paar tips.
Er zijn duidelijke richtlijnen waar iedere barista zich aan moet houden. Daarvoor bestaat een geheugensteuntje: Met Veel Passie Te Werk gaan.
M staat voor maling: Voor iedere soort koffie moet de juiste koffiemaling gebruikt worden, voor espresso wordt bijvoorbeeld extra fijngemalen koffiebonen gebruikt.
V staat voor versheid: De gebruikte gemalen koffie moet altijd vers zijn. De koffie moet direct vanuit de koffiemolen in de filterdrager (door velen ook wel (ten onrechte) piston genoemd) worden gedoseerd en is dus altijd vers.
P staat voor proportie: De juiste hoeveelheid gemalen koffie moet worden gedoseerd (7 gram voor 1 shot (1 kopje) en 14 gram voor twee shots (bijvoorbeeld een dubbele espresso)).
T staat voor temperatuur. Het water dat gebruikt wordt moet de juiste temperatuur hebben. Ook melk die opgeschuimd wordt mag bijvoorbeeld nooit heter dan 72 graden Celsius zijn.
W staat voor water. Gebruik altijd vers water. In Nederland hebben we het voordeel dat het kraanwater van goede kwaliteit is. In andere landen gebruik je speciaal gefilterd water omdat het kraanwater kwalitatief niet goed is.
