Het is weer gelukt: Westvleteren is groots in het biernieuws. Niet voor het eerst inderdaad, want de Westvleteren 12 -de quadrupel van de Sint-Sixtusabdij brouwerij- is diverse malen verkozen tot beste bier ter wereld. Als brouwer zou je je geen betere promotie durven wensen, lijkt me. Echter, de monniken die dit bier brouwen staan iets anders in de wedstrijd, het gaat ze niet om groter en meer. Die monniken zijn Trappisten, leden van de kloosterorde der Cisterciënzers van de strikte observantie. De Trappisten leven heel sober. Ze bidden en werken. Bidden doen ze zeven keer per dag en de tijd die ze over hebben gebruiken ze om te werken. Dat werk in Trappistenkloosters is vaak het maken van kaas en bier. Daarmee zijn de monniken al voor een groot deel zelfvoorzienend. Wat er aan kaas en bier over blijft wordt verkocht zodat met de opbrengsten daarvan onderhoud aan de abdij kan worden gepleegd.
Om bier 'Trappistenbier' te mogen noemen moet het aan drie strenge voorwaardes voldoen. Het moet gebrouwen worden binnen de muren van de abdij. Het moet gebrouwen worden door -of onder toeziend oog van- de monniken van de abdij. En een deel van de opbrengst moet gebruikt worden ter ondersteuning van een goed doel. Nee, gratis bier voor het kampioensfeest van de plaatselijke voetbalvereniging is dat niet. Maar financiële ondersteuning voor watervoorzieningen in Afrika, om maar eens iets te noemen, wel.
Sommigen van die Trappistenkloosters hebben heel precies uitgerekend hoeveel bier ze nodig hebben voor hun eigen gebruik, goede doelen en het onderhoud van hun abdij. Meer bier dan dat brouwen ze niet. Zo gaat dat ook bij het Sint-Sixtus Trappistenklooster. Als de Westvleterenbieren klaar zijn voor de verkoop kon men voorheen bellen met een speciaal telefoonnummer van de abdij. Sinds een paar jaar bestaat er een website waarop men zich kan aanmelden. In beide gevallen moest de kentekenplaat van de auto worden doorgegeven en daarna werd er een afspraak gemaakt om bier op te kunnen halen. Eén bak per soort, maximaal drie bakken per klant. Bij het ophalen van het bier moest men plechtig beloven het nooit door te verkopen. Marktwerking past immers niet bij de soberheid van de monniken.
Maar de wereld staat niet stil, zelfs niet bij de traditionele Trappisten. Steeds meer vonden flessen, of hele bakken Westvleterenbier tegelijk, hun weg naar slijterijen en cafés. Een doorn in het oog van de monniken. Want door de illegale handel stijgen de prijzen voor het bier tot hemelse hoogtes. Het heeft de bier brouwende monniken doen besluiten om het bier legaal beschikbaar te maken voor de Nederlandse markt. Het doet toch iets af aan de haast mythische status van dit bier. Alleen al het nostalgische idee van een afspraak te moeten maken om je kentekenplaat te laten controleren… Maar aan de andere kant, dat het bier landelijk verkrijgbaar is wil nog niet zeggen dat het binnenkort op élke bierkaart prijkt. Sterker nog, als de Trappisten vasthouden aan hun strikte observantie en niet meer gaan brouwen dan wat ze aan opbrengsten nodig hebben, blijft het aanbod beperkt.
Richard is de vaste columnist van De Cafékrant, Internationaal biersommelier en eigenaar van De BierBasiliek en bereikbaar via richard@debierbasiliek.nl. Iedere maand publiceert Richard een inspirerende column. Lees ze hier.
Blijf je graag op de hoogte?
Eén keer per week het actuele en relevante cafénieuws in je mailbox? Schrijf je hier in voor onze digitale nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
