Bier is er tegenwoordig in een bijna oneindige hoeveelheid soorten en smaken en alleen al in Nederland ligt het aantal brouwerijen, uiteenlopend van kleine thuisbrouwers tot grote brouwerijketens, boven de achthonderd. Om zicht te houden op de ontwikkelingen presenteert De CaféKrant in de rubriek Brouwwereld de grote spelers op de nationale en internationale biermarkt. Met deze keer Guinness, de Ierse maker van de wereldberoemde zwarte pints.
De naamgever van de brouwerij, Arthur Guinness, werd in 1725 geboren in Celbridge, een plaatsje net ten westen van de Ierse hoofdstad Dublin. Zijn familie onderhield daar de tuinen van de Anglicaanse aartsbisschop Arthur Price en deze geestelijke stond later indirect aan de basis van de Guinness-brouwerij. Na zijn overlijden in 1755 liet Price als bedankje voor de bewezen diensten de familie Guinness een flinke som geld na en die erfenis stelde Arthur Guinness in staat om een brouwerij in het nabijgelegen Leixlip te leasen. Vier jaar later maakte hij de overstap naar de St. James’s Gate Brewery in Dublin, die betere tijden had gekend en in een vervallen staat was geraakt. Zodoende kon hij een huurcontract voor maar liefst 9.000 jaar, tegen een huur van 45 pond per jaar, ondertekenen en kon Guinness echt beginnen.
.jpg)
Porters en stouts
De eerste bieren die uit de tanks van Guinness kwamen waren niet de stouts waar de brouwerij later de wereld mee veroverde. Arthur Guinness begon met het maken van pale ales en amber ales, lichtere bieren die in die tijd populair waren in Ierland en Engeland. Tegen het einde van de achttiende eeuw kwam men er echter achter dat er met donkerder mout - dat eerder nog werd gezien als een ingrediënt van lagere kwaliteit - ook een bier kon worden gemaakt dat goed verkoopt. Vanaf 1799 stapte de brouwerij onder leiding van Arthurs zoon Arthur Guinness Jr. daarom over op het exclusief brouwen van porters. Deze bieren waren zeer populair bij de arbeidersklasse en werden vernoemd naar de ‘porters’, sjouwers die in de haven, fabrieken of in de bouw werkten. De term ‘stout’ werd daarna gebruikt om een extra sterke versie van de porter aan te duiden en inmiddels zijn beide bierstijlen over de hele wereld te vinden.
Guinness heeft in een niet geringe mate bijgedragen aan de populariteit van deze donkere bieren. De brouwerij maakte na de introductie van de West Indies Porter, die later de naam Foreign Extra Stout kreeg, en de Guinness Extra Stout een flinke groei door in de negentiende eeuw en in 1886 was Guinness zelfs de grootste brouwerij van de wereld. Met name de Foreign Extra Stout speelde een grote rol in de expansie van Guinness en zette het bedrijf wereldwijd op de kaart. Al vroeg werd het bier geëxporteerd naar de Verenigde Staten. Ook op Barbados, in Azië en Afrika vond Guinness gretig aftrek.
Diageo
Eind jaren vijftig van de vorige eeuw werd ook de Guinness Draught Stout gelanceerd en dat is het bier dat de meeste mensen nu drinken als zij ‘een Guinness’ bestellen in de pub. Met 4,2 procent alcohol is deze variant van het donkere bier wat lichter qua alcoholpercentage en toegankelijker dan zijn voorgangers. Mede door de populariteit van deze variant is Guinness tegenwoordig in bijna 180 landen te verkrijgen. De brouwerij heeft zijn groei in de laatste decennia niet meer doorgemaakt onder toezicht van een Guinness, aangezien Benjamin Guinness tussen 1962 en 1986 de laatste telg van de familie was die aan het roer van het bedrijf stond. Sinds 1997 maakt de brouwerij deel uit van Diageo, dat is ontstaan uit een fusie van Guinness en Grand Metropolitan. Diageo geldt anno 2023 als een belangrijke speler op de alcoholische drankenmarkt en is naast Guinness ook groot op de whiskymarkt. Veertig procent van alle Schotse whisky wordt onder de paraplu van Diageo geproduceerd door distilleerderijen als Johnnie Walker, J&B en Vat 69. Diageo heeft verder onder meer merken als Smirnoff (wodka), Baileys (Irish cream likeur), Captain Morgan (rum), Tanqueray en Gordon’s (allebei gin) in zijn portefeuille.
Guinness had vorig jaar een nettowaarde van ruim twee miljard euro en de brouwerij heeft zich de afgelopen jaren hersteld van de gevolgen van de coronacrisis. De Europese verkoop kende in 2022 een toename van 52 procent en ook in de rest van de wereld liepen alle grafieken omhoog. Het bedrijf is in Afrika ook goed vertegenwoordigd en Nigeria is wereldwijd de op een na grootste afzetmarkt voor Guinness, na het Verenigd Koninkrijk, maar boven thuisland Ierland. De Verenigde Staten komen daarna en met Kameroen staat er nog een Afrikaans land in de top vijf van grootste afzetmarkten. Het bedrijf heeft inmiddels vier brouwerijen in Nigeria en is ook gevestigd in Ghana en Kameroen. Wereldwijd maken meer dan zestig brouwerijen de tien miljoen glazen stout die wereldwijd dagelijks over de toonbank gaan.
Naast de donkere bieren waar Guinness om bekendstaat is de brouwerij in het afgelopen decennium ook aan het experimenteren met andere soorten bier. Zo wordt sinds 2014 de Baltimore Blonde gebrouwen voor de Amerikaanse markt en in 2015 maakte ook de Hop House 13 zijn opwachting. Deze lager wordt echter enkel nog in Ierland zelf verkocht, aangezien de verkoopcijfers in het Verenigd Koninkrijk dusdanig laag waren dat hij daar in mei 2021 van de markt werd gehaald. Sinds 2020 is er ook een alcoholvrije variant van de stout, de Guinness 0.0, verkrijgbaar. Het Guinness Storehouse, op de plek van de originele St. James’s Gate Brewery, was met 1,1 miljoen bezoekers in 2022 overigens de populairste toeristische attractie van Ierland.
Guinness Book of Records
Guinness dankt zijn wereldwijde naamsbekendheid niet enkel aan de succesvolle marketingcampagnes, met vaak een toekan in de hoofdrol, die in de afgelopen decennia de revue passeerden. Het Guinness Book of World Records kent zijn oorsprong namelijk ook in de St. James’s Gate Brewery. In 1951 vroeg de toenmalige directeur van Guinness, Sir Hugh Beaver, zich tijdens een jachtpartij af wat nu precies de snelste vogel was waar in Europa op gejaagd wordt; de rode korhoen of de goudplevier. Na een flinke discussie realiseerde Beaver zich dat er dagelijks honderden van dit soort discussies worden gevoerd in de pub, maar dat er nergens een plek was om de antwoorden te vinden. Hij gaf daarom opdracht een boek met weetjes en records uit te brengen en het Guinness Book of Records is in 2023 nog altijd eigendom van Diageo.
Fotografie: Diageo
Blijf je graag op de hoogte?
Eén keer per week het actuele en relevante cafénieuws in je mailbox? Schrijf je hier in voor onze digitale nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
