Ondernemen in Zaandam. Sjoerd Beekes (51) verwezenlijkte in mei 2019 een langgekoesterde droom door zijn eigen café te openen. Al snel bleek de realiteit minder rooskleurig dan hij zich had voorgesteld. De gunfactor die hij geniet bij velen draagt bij aan het draaiende houden van zijn café Het Pand in Zaandam.
“Oorspronkelijk kom ik uit Den Haag, maar werkte twintig jaar in Amsterdam. Voornamelijk als bedrijfsleider bij verschillende cafés. Het was interessant om de zaken te finetunen, de juiste leveranciers te vinden, kosten te besparen en personeel aan te nemen. Maar ik kreeg nooit de kans om een concept te ontwikkelen. En juist dat was iets wat ik ambieerde. Vijftien jaar geleden werkte ik voor Café van Daele, aan de Paleisstraat in harte Amsterdam, en de toenmalige eigenaar wilde het liefst stoppen met de zaak en zei: ‘Als ik ooit besluit het te verkopen, ben jij mijn eerste keus.’ Het was een klein café met een entresol; in totaal stonden er vijftien tafels en het was er altijd druk. Ik wilde het graag kopen, maar de eigenaar van het naastgelegen Ierse café deed een zeer royaal bod dat ik niet kon overtreffen.” Toch geeft Beekes te kennen daar niet rouwig om te zijn. “Het café was vlakbij de Dam en na verloop van tijd veranderde de situatie; er kwamen steeds meer toeristen. Omdat we redelijk betaalbaar waren in vergelijking met andere plekken in Amsterdam, was er aanvankelijk een fijne mix van vaste gasten en veel studenten. Na verloop van tijd werd het echter een plek die alleen door toeristen werd bezocht.” Beekes onderneemt vanuit passie; hij kan niet zonder een goede sfeer in zijn zaak: “Aan toeristen was wel goed te verdienen, maar het was niet gezellig. Omdat toeristen vrijwel niet terugkomen, kan je geen relatie met ze opbouwen.” Het tekent de uitbater, die met plezier vertelt over zijn zaak.
Er ontstond een nieuwe ondernemerskans voor Beekes. “In 2011 zijn we naar de Zaanstreek verhuisd. We wilde samen een huis in Amsterdam kopen, maar de huizenprijzen waren er te hoog voor ons. Mijn vriendin komt oorspronkelijk uit Assendelft en opperde om te verhuizen naar Zaandam. Ik stond er aanvankelijk niet om te springen. Ik kende het gebied alleen van de Zaanse Schans en de industrie, wat mij niet echt aansprak. Toch gingen we, vanwege de korte afstand tot Amsterdam, een kijkje nemen en werden verliefd op Zaandam. We besloten de stap te nemen en hiernaartoe te verhuizen. Er heerst een gevoel van saamhorigheid. Veel mensen zijn hier erg honkvast, geboren en getogen Zaandammers vertrekken niet snel. Het is leuk om te zien dat ze elkaar al lang kennen en een goede relatie hebben met elkaar. Mijn vriendin begon in 2016 in de Zaanstreek de ‘Zaanse Theaterschool’ en dat was vanaf het begin een doorslaand succes. Hierdoor kregen we meer financiële ruimte en durfde ik mijn ondernemersdroom na te jagen.”
Bordeel
Het was voor Beekes hét moment om een eigen café te beginnen. “Ik miste in Zaandam een kroeg met een eigen identiteit. Na een lange zoektocht hoorde ik van mijn vriendin dat dit café al geruime tijd te koop stond. Ze kende het als muziekcafé waar ze zelf ook eens had opgetreden met haar band. Toen ik dit pand zag, wist ik direct dat ik hiermee de stap wilde wagen. Het pand stond twee jaar leeg en was verwaarloosd; ik moest helemaal opnieuw beginnen met iets waarvan ik niet wist of het zou aanslaan in Zaandam. Het was zelfs ooit een bordeel. Dit pand is een van de weinige in Zaandam waarin een seksbedrijf geëxploiteerd mag worden, dus ik kan altijd switchen als het niet goed gaat”, grapt de kastelein. “We durfden ervoor te gaan omdat we als back-up het inkomen van mijn vriendin hadden. In plaats van de geplande drie maanden, duurde de renovatie bijna zeven maanden. Toch heeft het pand zijn karakteristieke elementen behouden. We openenden in mei 2019.”
Concept kopen
Het resultaat is een sfeervol café in eclectische stijl. De toog is klassiek, één hoek hangt vol met droevige kinderportretjes en één wand met abstracte portretten van bekende schrijvers door een Zaanse kunstenaar gemaakt. Twee blauwe chesterfields springen in het oog, er zijn houten bruine stoelen, stoffen stoelen en blauwe stoelen. Het lijkt alsof er goed over nagedacht is. “Bijna de gehele inrichting heb ik verzameld op rommelmarkten en Marktplaats. Gedurende de verbouwing struinde ik overal rond. De blauwe chesterfields kostte meer moeite, maar ik wilde per se die kleur blauw. Ik heb zelfs een piano opgepikt bij een voormalig poppodium dat werd omgebouwd tot appartementen. Ik ben tevreden over de huidige stijl. Een architect, die hier te gast was, was zelfs geïnteresseerd in het ‘concept’ en wilde het kopen. De inrichting is echter spontaan ontstaan, zonder vastomlijnd plan. Op zakelijk gebied konden we niks voor elkaar betekenen.”
Vertrouwde cafés
Café Het Pand ligt net buiten het nieuw gebouwde centrum van de Zaanse stad. “Dit gebied is niet meer het uitgaanscentrum dat het ooit was. Het voordeel van de ligging net buiten het centrum is dat de gasten komen omdat ze het een leuk café vinden en niet omdat ze toevallig voorbijlopen. Zaandammers houden ook liever vast aan vertrouwde cafés dan dat ze iets nieuws ontdekken. Nu begin ik eindelijk de vruchten te plukken van dat mensen het hier leuk vinden en terugkomen.” Volgens Beekes was dat hard nodig, onder andere vanwege tegenvallende cijfers door de coronamaatregelen. “Mijn zaak staat momenteel financieel nog op nul, maar ik ben optimistisch en zie een stijgende lijn in de afgelopen zes maanden. Recentelijk sprak ik met een vertegenwoordiger van Gulpener over de zakelijke cijfers. Hij vertelde dat het voor nieuwe cafés belangrijk is om binnen 5 jaar break-even te zijn, de coronaperiode moet je niet meerekenen. Binnen een jaar zou ik een degelijk salaris moeten kunnen verdienen. Hoewel mijn cijfers redelijk zijn, vind ik de groei wat traag. Het helpt dat ik het leuk vind om dit café uit te baten, het is hier altijd gezellig. Ik geniet er ook van om lokale bands een podium te geven. We hebben in Zaandam leuke bandjes, maar in de gemeente Zaanstad wordt livemuziek bijna overal beperkt. Ook hier mogen enkel akoestische optredens plaatsvinden, en dat is prima. Een positief aspect van bandjes te laten optreden is dat deze bandjes hun optredens zelf promoten, en daarmee het café.”
‘Weeskinderen’ veilen
Beekes was gedurende zijn ondernemersavontuur niet altijd positief. De uitbater ondervond tijdens de pandemie namelijk een dubbele tegenslag: Het Pand viel buiten de boot wat betreft het recht op Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL). “Ik ontving aan overheidssteun enkel de eenmalige TOGS (tegemoetkoming ondernemers getroffen sectoren, red.), ter waarde van 4000 euro. Het Pand bestond te kort om recht te hebben op andere steunpakketten. Enkele vaste gasten startten daarom een crowdfunding die 2000 euro opbracht.” De in totaal ontvangen 6000 euro was niet genoeg voor Beekes om de zaak tijdens de lockdowns draaiende te houden. “Om mijn zaak te redden bedacht ik alternatieven, zonder te bedelen. Zo ‘veilde’ ik veel interieurstukken, waaronder tafels en stoelen, en plaatste ik naamplaatjes van de ‘kopers’ op de items. Stoelen verkocht ik voor 100 euro. Ik veilde zelfs ‘weeskinderen’, zo noem ik de ‘Crying Boys’ van de Italiaanse schilder Giovanni Bragolin, die hier aan de muur hangen. Met kerst verstuurde ik persoonlijke kaartjes naar de ‘adoptieouders’ met een foto van hun ‘geadopteerde’ kind met de vraag wanneer ze weer eens langskwamen. Ik liet vaste gasten ook bieden op diensten die door andere gasten werden aangeboden, zoals ramen wassen of een APK-beurt voor hun auto. Wanneer de betreffende gast de dienst volbracht, kwamen de opbrengsten ten goede van mijn zaak. Sommigen boden zelfs lessen of trainingen aan. De prijzen van sommige items en diensten liepen snel op; er werd bijvoorbeeld 65 euro geboden op het eerste biertje uit de tap. Er ontstond betrokkenheid, alsof het café ook van hen was. Dit creëerde een goede band en maakte gasten tot ambassadeurs, terwijl de actie in eerste instantie bedoeld was als financiële steun. Wanneer mijn zaak failliet zou gaan, zouden de donateurs het betreffende item wel ontvangen.”
Gunfactor
De ondernemer kreeg sympathie en steun van meer partijen. “De eigenaren van het pand, drie Amsterdamse jongens, runnen een bedrijf met de vader van een van hen. Tijdens de pandemie waren ze flexibel met betrekking tot de huurbetalingen. Ze kozen ervoor om de helft kwijt te schelden en de rest later te innen, en dat heeft mij enorm geholpen. Ik heb twee jaar lang vrijwel geen huur betaald. Sinds december is de huurachterstand volledig ingelopen. Omdat ik geen luxe café heb en vanuit passie onderneem, ervaar ik dat mensen mij veel gunnen, wat bijdraagt aan het draaiende houden van mijn zaak. Dankzij de samenwerking met de brouwer Gulpener, die hielp met financiering, krijg ik 20 procent korting op bier. De helft van die korting wordt als directe korting gebruikt, de andere helft gaat naar de aflossing van mijn lening. Hierdoor is mijn bier niet overdreven duur en de marges erop redelijk. Gasten geven me zelfs regelmatig op m’n kop omdat zij vinden dat ik de prijzen moet verhogen. Een biertje kost momenteel 3,30 euro, in december heb ik de prijs verhoogd met 0,10 euro. Op de Dam in Zaandam betaal je 3,70 euro. Ik verkoop ook veel whisky, waarmee ik een hogere marge maak. Speciaalbieren zijn wat duurder, maar ik streef naar een balans tussen betaalbaarheid en kwaliteit. Ik wil met mijn café concurrerend blijven met de cafés op de Dam.”
De lening van Gulpener was voor Beekes niet voldoende om het café te starten. “Ik kreeg ook een lening van mijn peetoom. Met een ondernemersplan, waarvoor ik hulp kreeg van een kennis met expertise op dit gebied, heb ik het bedrag met een gunstige regeling geleend. Ik heb twintig jaar de tijd om het terug te betalen. Met eigen spaargeld erbij was ik in staat de zaak te kopen en door bijna alle verbouwwerkzaamheden zelf uit te voeren, heb ik veel geld bespaard.”
Vrijwilligers
“Mijn zaak draait zonder vast personeel; ik krijg hulp van vrijwilligers wat veel kosten bespaart. Zij zijn gasten die hier graag komen. Binnenkort is er een evenement met zestig gasten. Twee vrijwilligers helpen mij daarbij; in combinatie met een airfryer, oven en magnetron is dat voldoende. Eén persoon staat in de keuken, de ander haalt glazen op en de derde persoon handelt bestellingen af. Ik verhuur de locatie uitsluitend aan vaste gasten. Andere bezoekers zijn dan ook welkom, het is gezellig om ze erbij te hebben. Vaak zie ik ‘evenementenbezoekers’ later terug omdat ze het leuk vonden.” Beekes heeft veel interactie met zijn gasten. “In samenwerking met vaste gasten ontwikkel ik nieuwe bierkaarten. Zij waarderen dat en het zijn sfeervolle avonden, waarbij ik hen help met proeven en beoordelen van de verschillende bieren. Ik stel graag een bierkaart samen met voornamelijk Nederlandse bieren van kleinere brouwerijen. Onlangs ontving ik driehonderd flesjes als proefpakket van een brouwerij. De ‘juryleden’ komen naderhand graag terug om de nieuwe bieren te bestellen. Het organiseren van pubquizzen is ook een leuke manier om bezoekers te trekken. Wanneer mensen deelnemen aan zo'n evenement, nemen ze vaak vrienden mee die nog niet eerder in mijn café zijn geweest. Het creëert kansen om nieuwe gasten kennis te laten maken met de sfeer van Het Pand”, sluit de ondernemer trots af.
Facts & FiguresPrijs bier: 3,30 euro (Gulpener) |
Blijf op de hoogte!
Eén keer per week het actuele en relevante cafénieuws in je mailbox? Schrijf je hier in voor onze digitale nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
